AI in de praktijk: pilot in vijf Nederlandse ziekenhuizen van start gegaan

“We staan aan het begin van een leerproces”, licht Van der Lugt toe. “Het doel is om te onderzoeken of AI-algoritmen op een veilige en gestandaardiseerde manier beschikbaar gesteld kunnen worden. Dat vijf ziekenhuizen nu live zijn, is een enorme prestatie waar we met z’n allen hard aan hebben gewerkt”. Ook Oswald Kessels, radioloog bij Ziekenhuisgroep Twente (ZGT), deelt die euforie: “We hebben er lang naartoe gewerkt. Er is zeker een moment van trots en eureka”, vertelt Kessels. “Het interessante van AIFI is dat ieder ziekenhuis wel AI zou willen toepassen, maar niet goed weet hoe. Dat is het aantrekkelijke van dit project: AIFI helpt daarbij”, legt hij verder uit. 

Belangrijke mijlpaal in de zorg

Er was veel animo vanuit de ziekenhuizen om deel te nemen aan het AIFI-project. Voor de pilotfase is met vijf ziekenhuizen gestart: Radboudumc, Ziekenhuis Rivierenland, Gelre ziekenhuizen, Ziekenhuisgroep Twente en het Catharina Ziekenhuis. “We hebben bewust gekozen voor verschillende type ziekenhuizen; van academische centra tot regionale ziekenhuizen. Ook hebben ze verschillende ICT-systemen. Daar ligt ook de kracht van dit project. We doen dit samen. Ziekenhuizen hoeven niet individueel het wiel opnieuw uit te vinden”, vertelt Van der Lugt. 

Die benadering bevalt ook Matthijs Huttinga. Hij is Unitmanager Beeldvormende Technieken bij Ziekenhuis Rivierenland. “Voorheen zaten de pilots en onderzoeken met AI vooral in de academische centra. Maar de grote patiënten aantallen zitten ook in de middelgrote en kleine ziekenhuizen. Daar is de behoefte ook heel erg groot om ondersteuning in te zetten met AI. Dat is heel mooi aan dit project, dat die verschillende ziekenhuizen evenredig worden meegenomen”. 

De pilot richt zich op drie AI-ondersteunde toepassingen: detectie van fracturen, identificatie van incidentele longembolieën en beoordeling van skeletleeftijd. "Als arts moet je gedurende de werkdag een heleboel moeilijke beslissingen nemen. Als je daarin wordt ondersteund door AI kan dat efficiënter en met meer zekerheid. Dit geeft ook meer werkplezier”, vertelt Hanh-Phuc Tran. Hij is radioloog bij Ziekenhuis Rivierenland in Tiel, één van de vijf deelnemende pilot-ziekenhuizen.

Samenwerking

Middels een secuur selectieproces zijn de AI-producten CINA-iPE (contextflow), BoneXpert (Visiana), en RBfracture (Radiobotics) geselecteerd voor deze pilotfase. De AI-algoritmen worden via een al bestaande landelijke infrastructuur van het Twiin-Portaal, in samenwerking met leverancier Alphatron Zorgverbinders, beschikbaar gesteld aan de deelnemende ziekenhuizen. “De patiëntengegevens zijn versleuteld”, legt Hanh-Phuc Tran uit. “Dat is iets waar men bang voor was; dat gegevens straks herleidbaar zouden zijn. Maar de echte patiëntengegevens blijven binnen het ziekenhuis”. Alle patiëntgegevens worden gepseudonimiseerd verwerkt, zodat de analyses veilig en niet herleidbaar kunnen plaatsvinden.

Uit de eerste resultaten van de pilot blijkt dat de kracht van AIFI zit in het ontsluiten van AI via een landelijke infrastructuur. “Als we dit alleen hadden moeten doen, was het een langetermijnproces geweest. Je wilt niet weten hoeveel werk erin heeft gezeten. Nu doe je het met z’n allen”, legt Huttinga uit. Zo hoeven ziekenhuizen door deze aanpak niet langer zelfstandig de juridische, technische en organisatorische aspecten uit te zoeken, wat de adoptie van AI toegankelijker maakt voor ziekenhuizen. 

Toekomst

Hoewel het nog vroeg is om harde conclusies te trekken, biedt de pilot belangrijke inzichten. Zo wordt momenteel onderzocht of de implementatie van deze pilot de weg vrijmaakt voor een verdere uitrol van AI naar ziekenhuizen in Nederland. “We leren nu wat werkt en wat beter kan”, aldus Van der Lugt. “De ervaringen uit het project leiden hopelijk tot een bredere adoptie van AI in de zorg”.