Parnassia Groep kiest voor landelijke standaard Koppeltaal

Het eerste wapenfeit is een volledig nieuw cliëntenportaal, waarmee het Elektronisch Cliëntendossier (ECD) en drie eHealth platforms van leveranciers Therapieland, NewHealth Collective en Minddistrict via Koppeltaal verbonden zijn, vertellen Bas van der Hoorn (CMIO) en Josephine Groot (programmamanager Digitale Transformatie) van Parnassia Groep. Dit geeft behandelaren een veel breder scala aan interventies en mogelijkheden om een behandeling op maat te bieden, vult Zweder Bergman (Productmanager Koppeltaal/VZVZ) aan. Voor ggz-cliënten betekent het eenvoudig toegang tot interventies en meer inzicht in de eigen medische gegevens en de voortgang van de behandeling.

“Parnassia Groep is als overkoepelende organisatie van 10 ggz-aanbieders de eerste grote zorgorganisatie die hun digitale zorg volgens een nationale standaard wil inrichten”, benadrukt Zweder Bergman. “Zij verlangen van elke leverancier van digitale zorgoplossingen om aan te sluiten op de standaard. Voor Parnassia Groep is dit een succesvolle stap in het integratievraagstuk, waar dit eerder niet lukte met het platform Engage (van Philips). Compliment ook met name aan PinkRoccade, die hier met een ECD en cliëntportaal een duidelijke voortrekkersrol gespeeld heeft.”

De implementatie van Koppeltaal vereenvoudigt het werk van zorgmedewerkers aanzienlijk: ze kunnen zonder opnieuw in te loggen tussen applicaties schakelen, cliënten op afstand volgen en dubbel werk vermijden. Voor de cliënt wordt het aanbod van digitale passende interventies veel groter. Hij of zij kan in de thuissituatie digitale apps en vragenlijsten benaderen en zo actief werken aan herstel.

Koppeltaal als gezamenlijk raamwerk

Hoewel de zorgbedrijven binnen Parnassia Groep grotendeels hetzelfde applicatielandschap gebruiken, maken ze verschillende eHealth-keuzes vanwege hun specifieke doelgroepen, legt Bas van der Hoorn uit. Om alle interventies goed beschikbaar te maken, is er met Koppeltaal als gezamenlijk raamwerk een behandelomgeving ingericht - gebaseerd op het ECD van PinkRoccade - én een clientomgeving (mQ - Cliënt) waar de zorgprofessional en cliënt samen kunnen werken aan goede zorg.

Inhaalslag

Het aansluiten op Koppeltaal is één van de manieren waarop de ggz een inhaalslag maakt als het gaat om digitalisering. Na jaren van achterstand door een verbrokkeld zorgveld en beperkte IT-mogelijkheden, maakt de sector nu een sprong voorwaarts. Veel ggz-aanbieders, ook Parnassia Groep, hebben inmiddels forse investeringen gedaan in de noodzakelijke hardware-vernieuwing. Parallel daaraan heeft de sector een duidelijke digitale visie en strategie neergezet, waar digitale zorgsystemen en de ontwikkeling hiervan een groot onderdeel van uitmaken.

Van der Hoorn: “Nieuw in die visie is dat we niet langer losse applicaties aanschaffen, maar met een IT-leverancier een co-creatie-traject in gaan. Zij ontwikkelen en bouwen op basis van use-cases die wij als ggz professionals inbrengen. Want onze zorgprofessionals weten het beste wat cliënten nodig hebben voor de best mogelijke behandeluitkomst.” 

Veel en snel stappen zetten

Van der Hoorn benadrukt dat er snel veel stappen van visie naar realiteit gezet moeten worden, gezien het groeiende tekort aan zorgprofessionals in de ggz. Dit geldt zeker voor een grote ggz-aanbieder als Parnassia Groep, met 14.000 medewerkers en vrijwilligers die nu al 200.000 cliënten helpen. 

“We hebben in IZA-verband een aantal stappen bedacht, maar het gouden ei hebben we nog niet gevonden. We weten wel zeker dat als we niet via een digitale transitie de zorgprofessional veel beter ondersteunen, we het niet gaan redden om de huidige zorg op peil te houden. We móeten meegaan in de landelijke trend van standaardisering en gegevensuitwisseling, mét leveranciers applicaties bouwen en slimme applicaties toepassen – zoals een ECD dat de behandelaar echt ondersteunt met bijvoorbeeld herinneringen en beste opties per cliënt.”

“Sinds 30 november van 20204 zijn we live met ons nieuwe cliëntenportaal- en we zijn bezig met het vervangen van de voorkant van ons ECD met mQ - Behandelaar van PinkRoccade Healthcare: een enorme klus! Wat we nu al merken, is dat zorgprofessionals blij zijn met onze samen-met-leveranciers-ontwikkelde applicaties. Zo heeft die nieuwe voorkant bijvoorbeeld nul pagina’s gebruiksaanwijzing, zo eenvoudig is het in het gebruik. Volgens mij zijn we de eerste ggz-instelling die dit zo voor elkaar gekregen heeft.”

Van visie naar programma

De implementatie vroeg om een gedegen aanpak, benadrukt Josephine Groot. Dit betekende een stevige klus om onder tijdsdruk deze digitale transitie te vangen in een programma geschikt voor Parnassia Groep. 

“Als programmamanager heb ik de afgelopen paar jaar aan het programma DOZ (Digitale Omgeving Zorgprofessional) sturing gegeven. Nu staat er een programma wat een voorbeeldrol heeft voor Parnassia Groep hoe strategie en uitvoering daadwerkelijk te realiseren, in verbinding en in aansturing.” 

Belang van Koppeltaal

Nu deze professionaliseringsslag loopt, wordt de volgende uitdaging het vergroten van de digitale vaardigheden bij behandelaren en cliënten. Groot: “We zetten hiervoor Parnassia-breed diverse platforms in. Dat vraagt nogal wat digitale vaardigheden en is een behoorlijke uitdaging. Voor cliënten heeft de Helpdesk Digitale Zorg ons bijgestaan. Zij zijn gespecialiseerd in het begeleiden van cliënten op rustige en prettige wijze in digitale tools zoals een cliëntenportaal.”

Koppeltaal is voor Parnassia Groep van wezenlijk belang om de drie eHealth platforms zo optimaal mogelijk in te zetten. “Koppeltaal helpt ons nu om eHealth learnings en andere modules van de drie platforms veel toepasselijker te maken in de spreekkamer”, geeft Van der Hoorn als voorbeeld. 

Met de ontwikkeling van het nieuwe portaal móesten de leveranciers van de eHealth platforms wel mee in de implementatie van Koppeltaal 2.0, vertelt Van der Hoorn. “Hadden ze dat niet gedaan, dan hadden we begin 2025 een probleem gehad met het portaal. Door naar voren te schuiven in de tijd met het doorvoeren van Koppeltaal in hun platforms, hebben de leveranciers ervoor gezorgd dat hun modules veel toegankelijker zijn vanaf het moment dat het nieuwe portaal gebruikt gaat worden door behandelaren en cliënten.”

Geen ‘portalitis’

Om te voorkomen dat cliënten met alweer een nieuw cliëntenportaal en bijbehorende leercurve te maken krijgen – ‘portalitis’, noemt Van der Hoorn dat, heeft Parnassia Groep  het portaal conform landelijke standaarden ingericht. Zo kan een cliënt via het portaal eenvoudig alle relevante informatie via zijn of haar eigen PGO bekijken. Uiteindelijk moet de cliënt zijn of haar dossier beheren via bijvoorbeeld een PGO waar de behandelaar toegang toe kan krijgen, al gaat dat volgens Van der Hoorn nog wel een paar jaar duren. 

"De eerste versie van het portaal biedt al veel functionaliteiten voor hybride zorg. Zaken zoals beeldbellen, beveiligd communiceren, deelname aan groepsbehandelingen, het gebruik en zelfs maken van eHealth modules is al mogelijk.”

Koppeltaal bevordert gebruik

Het gebruik van eHealth modules is na corona gedaald, Dat maakt het volgens Van der Hoorn belangrijk om het nut van blended zorg te benadrukken, én om het gebruik zo eenvoudig mogelijk te maken via standaarden zoals Koppeltaal. 

“Koppeltaal helpt door uitwisseling van data tussen platforms, portalen en ECD’s te standaardiseren. Zo hoef je bijvoorbeeld niet meer apart op elk platform in te loggen. Dat is heel belangrijk. Maar uiteindelijk moet er ook in het gedrag van behandelaren en cliënten iets veranderen. Men moet de voordelen van blended zorg ervaren, anders valt men heel makkelijk terug naar uitsluitend behandelen met fysieke afspraken. Ook is structurele samenwerking tussen IT-leveranciers en behandelaren een must om toepassingen te krijgen die voldoen aan de behoeften van behandelaren en cliënten. Anders krijg je toch weer dat je een applicatie van de plank af je organisatie in lanceert die niet aansluit op de behoeften van behandelaren. Zo krijg je juist weerstand. Terwijl het hier niet gaat om een IT-feestje, maar om een verandering ín de zorg!”

Groot voegt hieraan toe dat Parnassia Groep daarom is gaan werken met adoptieteams waar mensen uit alle lagen van de organisatie in zitten: behandelaren, IT’ers, opleiders, testers. “Zo zorg je ervoor dat een toepassing geïntegreerd in je systemen én in je processen landt. Je merkt daar de effecten al van. Eerst was er best wat weerstand van behandelaren om al dit jaar met de nieuwe voorkant van ons ECD mQ-behandelaar te gaan werken. Nu gebruiken ze het gewoon op hun telefoon en krijgen we vooral positieve reacties. We hebben dan ook een klein feestje gevierd.”

Niet langer wachten

Bergman stelt te begrijpen dat sommige organisaties twijfelen wat nu het goede moment is om in te stappen in een landelijke standaard als Koppeltaal. “Maar ik denk dat je met een gerust hart nu in kunt stappen, zodat je gebruik kunt maken van wat er nu al is.  Koppeltaal werkt al bij tientallen instellingen en er is ruimte voor uitbreiding van het aantal use cases en de samenwerking met andere standaarden zoals MedMij. Als duidelijk is wat de specificaties van Twiin en Cumuluz behelzen, dan zorgen wij ervoor dat Koppeltaal hieraan conform is. Dat geeft partijen de rust om nu al aan de slag te gaan zonder te hoeven vrezen dat ze over 10 jaar alles weg moeten gooien.”

*Bas van der Hoorn is werkzaam bij Parnassia Groep tot 1 januari 2025